بسم الله الرحمن الرحیم
مردی با زنی ازدواج کرده و زن بدون دخول حامله شده و وضع حمل کرده است . از مرد جدا شده است
آیا مرد میتواند با دختر زن ازدواج کند
طبق آیه شریفه "حُرِّمَتْ عَلَيْكُمْ أُمَّهَاتُكُمْ وَ بَنَاتُكُمْ وَ أَخَوَاتُكُمْ وَ عَمَّاتُكُمْ وَ خَالاَتُكُمْ وَ بَنَاتُ الْأَخِ وَ بَنَاتُ الْأُخْتِ وَ أُمَّهَاتُكُمُ اللاَّتِي أَرْضَعْنَكُمْ وَ أَخَوَاتُكُمْ مِنَ الرَّضَاعَةِ وَ أُمَّهَاتُ نِسَائِكُمْ وَ رَبَائِبُكُمُ اللاَّتِي فِي حُجُورِكُمْ مِنْ نِسَائِكُمُ اللاَّتِي دَخَلْتُمْ بِهِنَّ فَإِنْ لَمْ تَكُونُوا دَخَلْتُمْ بِهِنَّ فَلاَ جُنَاحَ عَلَيْكُمْ وَ حَلاَئِلُ أَبْنَائِكُمُ الَّذِينَ مِنْ أَصْلاَبِكُمْ وَ أَنْ تَجْمَعُوا بَيْنَ الْأُخْتَيْنِ إِلاَّ مَا قَدْ سَلَفَ إِنَّ اللَّهَ كَانَ غَفُوراً رَحِيماً ﴿23﴾[1]
ازدواج با ا ین دختر منعی ندارد چون مادرش مدخوله نیست .
اما روایتی در این مورد ممکن است مورد توجه قرار گیرد روایت زیر است
8- مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ قَالَ: سَأَلَ عِيسَى بْنُ جَعْفَرِ بْنِ عِيسَى أَبَا جَعْفَرٍ الثَّانِيَ ع أَنَّ امْرَأَةً أَرْضَعَتْ لِي صَبِيّاً فَهَلْ يَحِلُّ لِي أَنْ أَتَزَوَّجَ ابْنَةَ زَوْجِهَا فَقَالَ لِي مَا أَجْوَدَ مَا سَأَلْتَ مِنْ هَاهُنَا يُؤْتَى أَنْ يَقُولَ النَّاسُ حَرُمَتْ عَلَيْهِ امْرَأَتُهُ مِنْ قِبَلِ لَبَنِ الْفَحْلِ هَذَا هُوَ لَبَنُ الْفَحْلِ لَا غَيْرُهُ فَقُلْتُ لَهُ [إِنَّ] الْجَارِيَةَ لَيْسَتِ ابْنَةَ الْمَرْأَةِ الَّتِي أَرْضَعَتْ لِي هِيَ ابْنَةُ غَيْرِهَا فَقَالَ لَوْ كُنَّ عَشْراً مُتَفَرِّقَاتٍ مَا حَلَّ لَكَ مِنْهُنَّ شَيْ‌ءٌ وَ كُنَّ فِي مَوْضِعِ بَنَاتِكَ.[2]
لازم به توضیح است که یکی از شرائط نشر حرمت در رضاع این است که از راه زایمان باشد و اگر بدون زایمان زن شیر پیدا کند موحب نشر حرمت نمی شود
سبزواری : الأول: أن يكون اللبن حاصلا من وطي جائز شرعا ، بسبب نكاح أو ملك يمين أو تحليل، و يلحق به وطئ الشبهة على الأقوى ، فلو درّ اللبن من الامرأة من دون نكاح لم ينشر الحرمة و كذا لو كان اللبن من زنا .[3]
12- حُمَيْدُ بْنُ زِيَادٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ الْحَسَنِ الْمِيثَمِيِّ عَنْ يُونُسَ بْنِ يَعْقُوبَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع عَنِ امْرَأَةٍ دَرَّ لَبَنُهَا مِنْ غَيْرِ وِلَادَةٍ وَ غُلَاماً بِذَلِكَ اللَّبَنِ هَلْ يَحْرُمُ بِذَلِكَ اللَّبَنِ مَا يَحْرُمُ مِنَ الرَّضَاعِ قَالَ لَا.[4]
روایت موثق است [5]
1339- 47- عَنْهُ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ عَنْ مُوسَى بْنِ عُمَرَ الْبَصْرِيِّ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى عَنْ يَعْقُوبَ بْنِ شُعَيْبٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع امْرَأَةٌ دَرَّ لَبَنُهَا مِنْ غَيْرِ وِلَادَةِ فَأَرْضَعَتْ ذُكْرَاناً وَ إِنَاثاً أَ يَحْرُمُ مِنْ ذَلِكَ مَا يَحْرُمُ مِنَ الرَّضَاعِ فَقَالَ لِي لَا.[6]
سند روایت القوي كالصحيح [7] است
آنچه از این روایات استفاده می شود این است که شیر باید از ولادت باشد و اگر بدون ولادت شیر بیاید کفایت نمی کند.
اما اینکه ولادت حتما باید ناشی از وطی باشد یا اگر ولادت ناشی از وطی نباشد و و به علت لقاح صورت گرفته باشد مشکلی ندارد
و يمكن أن يقال: إن التعبير من باب الغالب فيشمل الحمل الحاصل من وصول ماء الرجل إلى الرحم الحمل منه بوجه حلال و لو في الجملة بغير نكاح.[8]
بنا بر این وقتی زن به کودک خود شیر بدهد کودک علاوه بر کودک حقیقی او حکم کودک رضاعی زن را پیدا میکند و دختر زن که در فرض سوال مادر رضاعی و حقیقی فرزند مرد می شود به منزله فرزند مرد می شود " كُنَّ فِي مَوْضِعِ بَنَاتِكَ " و مرد نمی تواند با او ازدواج کند هر چند از باب ربیبه بودن مشکلی نداشت.
محمد عطایی 15/1/97
نتایج
مردی با زنی ازدواج کرده و زن بدون دخول حامله شده و وضع حمل کرده است . از مرد جدا شده است
آن مرد نمیتواند با دخترهای دیگر آن زن ازدواج کند.
[1] . النساء ، الجزء 5، الصفحة: 81، الآية: 23
[2] . الكافي (ط - الإسلامية)، ج5، ص: 442
[3] . مهذب الأحكام (للسبزواري)؛ ج25، ص: 13
[4] . الكافي (ط - الإسلامية)؛ ج5، ص: 446
[5] . مرآة العقول في شرح أخبار آل الرسول؛ ج20، ص: 221
[6] . تهذيب الأحكام؛ ج7، ص: 325
[7] . روضة المتقين في شرح من لا يحضره الفقيه؛ ج8، ص: 580 و الحدائق الناضرة في أحكام العترة الطاهرة؛ ج23، ص: 324
[8] . مهذب الأحكام (للسبزواري)؛ ج25، ص: 14
اینجانب محمد عطایی مسئول پاسخگویی مسائل شرعی بوده و به همین مناسبت برخی مسائل شرعی را بررسی نموده و نتیجه آن را در اینجا منعکس میکنم