بررسی مسائل شرعی

بسم الله الرحمن الرحیم

در سوره زمر دو مرتبه در آیات 71 و 73 از کلمه سیق استفاده شده است  در آیه 71 آمده " وَ سِيقَ الَّذِينَ كَفَرُوا إِلَى جَهَنَّمَ زُمَراً " معنی روشن آن این است که ملائکه کفار را دست جمعی به سمت جهنم می کشانند و به اصطلاح عوامانه هل می دهند .

سوق: (بفتح سين) راندن. [1]

زمر: (بر وزن صرد) جمع زمره است بمعنى دسته، جماعت، فوج [2]

سوق: أصل واحد، و هو حدو الشي‌ء[3]

أنّ الأصل الواحد في هذه المادّة: هو حثّ على سير من خلف، في ظاهر أو معنى.[4]

 و در این قسمت اشکالی نیست که کفار نمی خواهند به جهنم بروند و ملائکه آنها  را به سمت جهنم هل می دهند و می رانند .

اما در دو آیه بعد می فرماید " وَ سِيقَ الَّذِينَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ إِلَى الْجَنَّةِ زُمَراً "  که عبارت معنی می شود ملائکه مومنین را هم به سمت بهشت هل می دهند و می کشانند

و این اشکال مطرح شده است که مومنین  و متقین اشتیاق به بهشت دارند و طبعا خودشان به سمت بهشت می دوند و نیاز به هل دادن و راندن آنها نیست . پس چرا خدای سبحان با لفظ سیق به کار برده است .

وجوه مطرح شده در تفسیر نمونه

1 _ بعضى این تعبیر را به خاطر آن دانسته اند که بسیارى از بهشتیان در انتظار دوستانشانند.

2 _ و بعضى به خاطر این مى دانند که شوق لقاى پروردگار آنچنان پرهیزگاران را مجذوب خود ساخته که به غیر او - حتى بهشت - نمى پردازند.

3 _ بعضى نیز گفته اند مرکبهاى آنها را به سرعت به سوى بهشت مى رانند.

4 _ در عین اینکه این تفاسیر خوب است و منافاتى با هم ندارد نکته دیگرى نیز در اینجا وجود دارد که ممکن است سر اصلى این تعبیر باشد و آن اینکه هر اندازه پرهیزگاران عاشق بهشتند بهشت و فرشتگان رحمت براى آمدن آنها به بهشت شائق ترند همانگونه که گاه میزبان آنقدر به دیدار میهمانش شائق است که او را با سرعتى بیش از آنچه خودش مى آید به سوى خویش ‍ ببرد، فرشتگان رحمت نیز آنها را به سوى بهشت مى برند.

آقای بشیر  می گوید : به روایتی از امام صادق علیه السلام در بحار الانوار برخورد نمودم که می فرماید

: مومنین و دوستان سید الشهدا (ع) در روز حساب از خدا می خواهند قبل از ورود به بهشت مولایشان حسین را ملاقات نمایند .

امام به دیدار محبان می آید . این ملاقات بسیار طولانی می شود . امام صادق می فرماید هردو طرف غرق تماشا هستند و هیچکدام چشم بر نمی دارند نه امام محبان خود را رها می کند نه دوستان سید الشهدا از مولای خود دل بر می دارند .

ملاقات آنقدر طولانی می شود که خداوند به مأموران بهشت می فرماید این مومنین و دوستان حسینم را به طرف بهشت بکشید تا ملاقات پایان یابد.[5]

و اگر این روایت درستن باشد تعبیر از سیق در آیه نسبت  به بهشت هم کاملا  موجه می باشد.

محمد عطایی 2/4/97

بهترین توجیه " وَ سِيقَ الَّذِينَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ إِلَى الْجَنَّةِ زُمَراً " این است که متقین روز قیامت مشغول زیارت امام حسین می شوند  و نمیخواهند به بهشت بروند و خدا امر می کند که  آنها  را  به سوی بهشت بکشانند .