بسم الله الرحمن الرحیم
اگر کسی که تسهیلات بانک را گفته است وام را به فرد دیگری بدهد و تسهیلات بیمه باشد و صاحب وام بمیرد و شرکت بیمه طبق قرار داد بقیه وام را تصفیه کند . وظیفه کسی که وام را با واسطه گرفته چیست
آیا حق دارد وام را مسترد نکند و برای خود حساب کند و یا باید به بیمه مراجعه کند و یا به ورثه صاحب حساب بدهد .
آقایان فاضل و شیرازی و مکارم : شخص دوم ضامن است .
آقایان صافی و نوری : به سازمان مربوطه مراجعه کنند
برای پاسخ باید موضوع منقح شود . کسی که می خواهد از بانک وام بگیرد . طبق مقررات باید خود را بیمه بکند به این معنی که با شرکت بیمه قرار داد ببندد که اگر قبل از باز پرداخت وام فوت کرد شرکت بیمه بقیه اقساط او را بدهد .
در فرض سوال که وام گیرنده وام خود را به دیگری واگذار کرده است ( صرف نظر از اینکه اصل کار جائز باشد یا نه ) به دوصورت متصور است .
الف ) وام گیرنده اصلی قبل از دریافت وام امتیاز دریافت وام را به دیگری وا گذار نموده است . منتهی چون از جهت مشکلات اداری توان وارد کردن اسم اصلی را ندارد به اسم وام گیرنده اولی فرد دیگری وام گرفته است و تنها ثبت سندی به نام فرد اول است . در این حالت تصویر مطلب به این است که فرد دوم به شرکت بیمه مراجعه می کند و خودش را بیمه می کند منتهی چون از لحاظ ثبتی مشکل است ؛ نام فرد دیگری را وارد می کند.
در این صورت اگر کسی که نام او در اسناد شرکت بیمه وجود دارد بمیرد . در واقع شرکت بیمه موظف به دادن حق بیمه نیست . و اگر اشتباها این حق بیمه پرداخت شد باید به شرکت بیمه باز پرداخت شود و نه چیزی به وام گیرنده اصلی می رسد و نه به ورثه کسی که سند به نام او شده است .
ب ) وام گیرنده اصلی ( محمد ) بعد از دریافت وام و بیمه کردن خود ، وام را به دیگری ( حسین ) وا گذار می کند ( از لحاظ شرعی اشکال ربا را دارد ) و حسین متعهد شده است که اقساط بانک را بدهد که با محمد شرکت بیمه طبق تعهد خود اقساط باقیمانده میت را به بانک می دهد . منتهی حسین که متعهد شده اقساط بانک را بدهد فعلا امکان دادن اقساط را ندارد و باید به محمد و یا ورثه او مراجعه کند .
مثل حالتی که فردی ( محمد ) به دیگری ( جعفر ) بدهکار است و به فرد سومی ( حسین ) مقداری قرض می دهد و از او می خواهد که قرض را به ( جعفر) که طلبکار است بدهد و حسین هنگام مراجعه برای دادن بدهی خود به جعفر متوجه می شود جعفر , محمد را ابراء کرده است و پول او را نمی گیرد . در این صورت حسین باید پولی را که قرض گرفته به محمد بدهد نه اینکه برای خود بردارد.
محمد عطایی 15/11/96
نتایج
الف ) اگر نام وام گیرنده اشتباها یا عمدا در بیمه منعکس نشده باشد و فردی که نامش ثبت شده بمیرد ، کسی حق ندارد حق بیمه را بگیرد و باید حق بیمه به شرکت بیمه عودت داده شود.
ب ) اگر وام گیرنده بمیرد و بیمه اقساط او را بدهد کسی که طبق قرار داد موظف بوده اقساط او را بدهد باید به ورثه فرد فوت شده مراجعه کند
اینجانب محمد عطایی مسئول پاسخگویی مسائل شرعی بوده و به همین مناسبت برخی مسائل شرعی را بررسی نموده و نتیجه آن را در اینجا منعکس میکنم